Tìm hiểu về gỗ Pơ Mu – Đặc điểm, phân loại và cách nhận biết

Gỗ Pơ Mu là một loại gỗ quý hiếm cần được bảo tồn và được người dùng vô cùng ưa chuộng bởi vẻ đẹp thẩm mỹ cùng nhiều giá trị vượt trội về mặt tinh thần. Vậy gỗ Pơ Mu là gỗ gì? Chất gỗ có tốt không và được ứng dụng ra sao? Đều là những câu hỏi được rất nhiều người dùng quan tâm. Và tất cả sẽ được giải đáp qua bài viết ngay sau đây của Đồ Gỗ Phạm Gia.

Thông tin cơ bản về cây gỗ Pơ Mu

Có thể đã quá quen tên nhưng không phải ai cũng biết rõ thông tin và nguồn gốc của gỗ Pơ Mu.

Gỗ Pơ Pu là gỗ gì?

Gỗ Pơ Mu được gọi với nhiều tên khác nhau như gỗ Mạy Vạc, gỗ Đinh Hương, gỗ Tô Hạp và tùy từng địa phương cây cũng có tên gọi đặc trưng riêng như cây Mạy Long Lanh (cách gọi của người Thái ở Tây Bắc, Thanh Hóa), Gỗ Hòng He (cách gọi của ngườ Ba Na ở Gia Lai, Kom Tum)…

Gỗ Pơ Mu có tên tiếng anh là Fokieni, là một chi thuộc họ Hoàng Đàn (Cupressaceae), trung gian giữa 2 chi Calocedrus và Chamaecryparis. Và được xem là vật liệu thuộc nhóm họ thông nhưng được đánh giá cao cấp hơn gỗ thông.

Gỗ Pơ Mu thuộc nhóm I trong bàng phân loại gỗ Việt Nam – là nhóm gỗ quý hiếm theo sau các loại gỗ sưa, gỗ nu, gỗ tràm…và đã bị khai thác tràn lan khiến số lượng cây ngày càng giảm mạnh.

Nguồn gốc xuất xứ và đặc điểm sinh trưởng?

Cây Pơ Mu được phát hiện đầu tiên ở Trung Quốc vào năm 1908 và thường được trồng nhiều ở các tỉnh Quý Châu, Chiết Giang, Vân Nam, Phúc Kiến…

Ở Việt Nam, cây Pơ Mu mọc ở các khu vực miền núi có địa hình đá vôi hay đất Granits, cây sinh trường tốt ở độ cao từ 900m trở lên. Và được trồng nhiều ở khu vực Tây Bắc và Tây Nguyên nhất là ở Đắk Lắk và Đắk Nông. Các tỉnh từ Lai Châu đến Ninh Thuận và ở huyện Nam Giang của tỉnh Quảng Nam…

Cây gỗ Pơ Mu là cây ưa sáng không chịu độ phủ bóng râm, cây sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện khí hậu mát mẻ, nhiều mưa, khu vực có độ ẩm cao rất phù hợp với khí hậu Việt Nam. Cây sinh trưởng khá chậm và không có khả năng tái sinh bằng chồi.

Đặc điểm hình thái của cây Pơ Mu

Cây Pơ Mu thuộc dòng cây thân gỗ lớn, thân cây khá to thẳng, ít nhánh với chiều cao trung bình của cây trưởng thành từ 20 – 30m. Thân gỗ có đường kính trung bình từ 30 -50cm, có màu nâu đậm hoặc nâu ánh, khi cây còn non vỏ mỏng và dễ bị bong tróc, khi cây trưởng thành thì thường xuất hiện các vết nứt dọc trên thân cây và cây có mùi thơm đặc trưng có khả năng xua đuổi côn trùng.

Cây Pơ Mu có tuổi thọ cao, vòng đời lên đến hàng trăm năm. Tán cây chụm hình tháp và không có bạch ở gốc.

Lá Pơ Mu được sắp xếp trong hệ cành nhánh nhỏ bằng phẳng, bố trí tành từng cặp chéo chữ thập đối. Các cặp lá mọc so le không cách nhau đều đặn nhìn như các vòng xoắn 4 trên cùng 1 mức. Lá có chiều dài khoảng 2 – 5 mm, mặt trên màu xanh sẫm, mặt dưới có các dải khí khổng màu trắng, lá hơi sắc. Các lá ở phần bên có dạng hình trứng và bị nén còn các lá mặt có dạng hình mác ngược với đỉnh tam giác. Khi cây non thì các lá lớn hơn rộng 6mm và dài từ 8 – 10mm.

Quả Pơ mu non có màu xanh, khi già chuyển màu nâu. Các nón đực của cây Pơ Mu có hình trụ hoặc hình trái xoan, dài khoảng 2,5mm có từ 3 – 5 cặp vảy bắc. Các nón cái có kích thước lớn hơn dài khoảng 15 – 25mm có hình cầu có 5 – 8 cặp vảy bắc. Trên mỗi vảy có 2 hạt dài tầm 4mm có cánh.

Ưu nhược điểm của gỗ Pơ Mu

Để trả lời cho câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc “gỗ Pơ Mu có tốt không?” thì hãy cùng xem ưu nhược điểm của gỗ pơ mu là gì.

Ưu điểm

Gỗ Pơ mu là dòng gỗ cao cấp quý hiếm sở hữu nhiều đặc tính vượt trội như:

• Cốt gỗ Pơ Mu có mùi thơm tự nhiên đặc trưng nhẹ thoang thoảng nên có khả năng xua đuổi côn trùng ruồi muỗi giúp không gian phòng trở nên dễ chịu hơn.
• Thân gỗ có màu vàng sáng khi còn non và đến độ tuổi trưởng thành cây sẽ chuyển sang màu nâu nhạt hoặc nâu đậm tương tự như các loại gỗ dầu như gỗ thông.
• Chất gỗ đặc, đanh cứng có độ bền cao, thớ gỗ mịn ít xơ nên có độ liên kết bền chặt có khả năng chống mối mọt,cong vênh khi sử dụng và trọng lượng khá nhẹ.
• Gỗ Pơ Mu có đường vân gỗ tự nhiên sáng rất đẹp và sắc nét. Bề mặt nhẵn mịn phù hợp với các sản phẩm có thiết kế truyền thống mang hơi hướng Á Đông.
• Gỗ được đánh giá cao về độ đàn hổi và độ dẻo dai nên việc gia công được dễ dàng đảm bảo.

Nhược điểm

Nhược điểm của gỗ Pơ Mu là giá thành khá đắt. Bởi đây là dòng gỗ quý bị hạn chế khai thác lại được khách hàng ưa chuộng săn tìm nên nguồn cung khá ít ỏi. Vì vậy, giá gỗ Pơ Mu bị đẩy cao và thường hay bị làm giả rất nhiều. Do đó, bạn cần thật cẩn trọng khi chọn mua các sản phẩm chế tác từ chất liệu gỗ Pơ Mu để tránh mua nhầm hàng giả kém chất lượng.

Phân loại gỗ pơ mu

Hiện nay, gỗ Pơ Mu được phân loại dựa vào nguồn gốc xuất xứ và được chia thành 3 loại với đặc điểm và giá trị kinh tế khác nhau là gỗ Pơ Mu đỏ, vàng của Việt Nam, gỗ Pơ Mu trắng của Lào, gỗ Pơ Mu nâu của Trung Quốc.

Gỗ Pơ Mu đỏ, vàng Việt Nam

Gỗ Pơ mu của Việt Nam có giá trị cao vì đa phần đều là cây gỗ lâu năm từ 30 năm tuổi được trồng và phát triển tự nhiên. Gỗ có màu vàng nhạt nhiều vân gỗ, có lượng tinh dầu ở mức khá và độ đậm đặc ở mức tương đối.

Gỗ Pơ mu sinh trưởng ở các Tỉnh Tây Nguyên được đánh giá là loại gỗ chất lượng và có giá trị cao nhất bởi đều được khai thác từ tự nhiên. Vì địa hình và thổ nhưỡng của Tây Nguyên tạo điều kiện thuận lợi để cây phát triển vượt bậc. Chất gỗ pơ mu Tây nguyên có màu vàng đậm đẹp mắt, vân gỗ rất dày và độc đáo với lượng tinh đầu nhiều và rất đậm đặc .

Gỗ Pơ Mu trắng Lào

Gỗ Pơ Mu trắng Lào phân bố ở các tỉnh tây miền trung và kéo dài đến miền bắc Lào. Gỗ được trồng công nghiệp với thời gian sinh trưởng ngắn nên giá trị và chất lượng gỗ thấp hơn so với gỗ Pơ mu tự nhiên của Việt Nam.

Thân gỗ Pơ mu nào có màu trắng vàng, vân gỗ ít, lượng tinh dầu và độ đậm đặc trong gỗ thấp nên có mùi thơm ít hơn.

Gỗ Pơ Mu nâu Trung Quốc

Gỗ Pơ Mu nâu Trung Quốc phân bố ở các tỉnh Phúc Kiến, Vân Nam, Quý Châu…Gỗ có đặc điểm nhận dạng dựa màu màu sắc của thân gỗ. Gỗ Pơ mu Trung có màu nâu vàng vân gỗ nhạt và kém sắc nét hơn gỗ Việt Nam. Hương thơm tự nhiên cũng nhẹ hơn so với cây gỗ trồng ở Việt Nam. Do đó, giá thành của cây Pơ Mu Trung rẻ hơn so với gỗ pơ mu Việt hoặc Lào.

Ứng dụng gỗ pơ mu trong đời sống

Gỗ Pơ mu sở hữu những ưu điểm nổi bật như thớ gỗ mịn bóng màu sắc vàng nâu bắt mắt, vân gỗ đồng tâm đều đẹp và đặc biệt là hương thơm tự nhiên đặc trưng và khả năng kháng côn trùng, chống mối mọt. Nên gỗ Pơ mu ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực đời sống.

Ốp trần, ốp sàn gỗ Pơ mu

Các loại gỗ Pơ mu tuổi thọ cao, đảm bảo chất lượng thường có độ đanh cứng, thớ gỗ nhỏ mịn và có độ liên kết rất cao nên chất gỗ rất dẻo dai. Đồng thời gỗ có khả năng chống mối mọt cong vênh và nứt nẻ cùng tông màu vàng tươi bắt mắt nên được sử dụng nhiều để làm ốp trần hay ốp sàn cho gia đình. Đặc biệt là những không gian đòi hỏi độ sang trọng như phòng khách.

Sản xuất đồ nội thất Pơ mu

Gỗ pơ mu cũng được ứng dụng phổ biến để sản xuất đồ nội thất trong nhà như bàn ghế phòng khách, giường tủ, tủ bếp…Được các gia đình có mức sống cao, yêu thích các vật liệu tự nhiên cao cấp và sẵn sàng chi ra các khoản tiền không nhỏ để sở hữu được các sản phẩm pơ mu chất lượng.

Các sản phẩm nội thất gỗ pơ mu sẽ là điểm nhấn tạo nên giá trị đẳng cấp mà chỉ những gia đình quyền quý, thượng lưu mới có điều kiện sở hữu.

Chậu gỗ, bồn tắm gỗ Pơ mu

Gỗ pơ mu là dòng gỗ quý hiếm có tinh dầu tạo mùi thơm dịu nhẹ mang lại sự thư giãn, dễ chịu và giải tỏa tinh thần hiệu quả. Cùng với đó gỗ pơ mu cùng được đánh gia cao về độ bền và kháng nước. Nên loại gỗ này còn được sử dụng để làm chậu gỗ ngâm chân và bồn tắm thư giãn.

Điêu khắc tượng và tranh gỗ pơ mu

Gỗ pơ mu ngày càng quý hiếm nên người ta thường tận dụng các tấm gỗ có kích thước nhỏ để điêu khắc những bức tượng vô cùng tinh xảo làm đồ trang trí có giá trị cao.

Ngoài ra, gỗ pơ mu có màu sắc tươi sáng, chất gỗ không quá cứng và không bị xơ dai nên thích hợp để làm đồ thủ công mỹ nghệ điêu khắc những bức tranh gỗ sống động, tinh xảo mang lại vẻ đẹp sang trọng cho không gian trưng bày.

Chiết suất tinh dầu

Gỗ rể của gỗ pơ mu được dùng để chiết suất tinh dầu để làm hương liệu làm thuốc, dùng để xua đuổi côn trùng và chữa các bệnh về xương khớp. Dùng để xông giúp giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi cho người sử dụng.

Cách phân biệt gỗ pơ mu thật – giả

Hiện nay, giá trị gỗ pơ mu ngày càng cao nên cây pơ mu bị khai thác mạnh khiến số lượng giảm sút nhanh chóng. Ở Việt Nam việc khai thác gỗ pơ mu tự nhiên được coi là trái phép.

Do đó đã xuất hiện các cơ sở sản xuất thiếu uy tín làm giả gỗ pơ mu từ gỗ sồi, gỗ cao su hay gỗ thông để kiếm lời. Vì vậy, bạn cần thật sáng suốt để phân biệt qua một vài cách nhận biết sau đây:

• Gỗ pơ mu thật có màu vàng đẹp mắt, thớ gỗ mịn, đường vân đẹp rõ nét, trọng lượng nhẹ nhưng không bị cong vênh. Còn gỗ pơ mu giả thường chỉ được sơn giống màu vàng bản chất của gỗ thật và các đường vân gỗ không sắc nét.
• Gỗ pơ mu thật có mùi thơm đặc trưng dễ chịu có thể duy trì lâu trong 3 năm kể từ khi bề mặt gỗ được chà sạch. Còn gỗ giả thường không có mùi thơm hoặc được tẩm ướp nên dễ bay mùi.
• Gỗ thật có tinh dầu nên có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm không lo mối mọt và có thể đuổi côn trùng như muỗi, kiến, gián.

Hi vọng những thông tin mà Phạm Gia chia sẻ có thể giúp ích cho bạn trong quá trình lựa chọn đồ gỗ Pơ mu, để có được các sản phẩm thật với chất lượng đảm bảo nhất. Nếu quý khách đang có nhu cầu tìm kiếm một cơ sở uy tín để sản xuất đồ nội thất gỗ tự nhiên đáng tin cậy, hãy liên hệ ngay với Đồ Gỗ Phạm Gia, chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ 24/7.