Tìm hiểu về gỗ bách xanh – loại gỗ quý hiếm mang nhiều giá trị cần được bảo tồn

Gỗ bách xanh là cái tên đã quá quen thuộc trong giới chơi gỗ. Các sản phẩm từ gỗ bách xanh luôn được các đại gia chịu chi săn đón. Bởi nó không chỉ mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ đầy sang trọng. Mà còn đem đến giá trị phong thủy cực tốt giúp thu tài hút lộc cho chủ nhân. Vậy bài viết này, Đồ Gỗ Phạm Gia sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm thật nhiều thông tin hữu ích vể loại gỗ này. Cụ thể như sau:

Gỗ bách xanh là gỗ gì? Thuộc nhóm mấy?

Cây gỗ bách xanh còn được gọi với nhiều tên gọi khác như tô hạp bách, trắc bách diệm núi, pơ mu giả, tùng hương…Có tên khoa học là Calocedrus macrolepis, thuộc ngành Pinophyta, lớp Pinopsida, bộ Pinales, họ hoàng đàn Cupressaceae, chi Calocedrus, loài macrolepis.

Gỗ bách xanh thuộc nhóm IA cùng với các loại gỗ như trầm hương, hoàng đàn, thông đỏ… Là nhóm gỗ quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng được xếp vào danh sách bị đe dọa/ nguy cấp được nhà nước quản lý và bảo tồn nghiêm ngặt. Thuộc nhóm gỗ bị cấm khai thác ở nước ta.

Khu vực phân bố của gỗ bách xanh

Gỗ bách xanh là loài thực vật bản địa của khu vực tây nam Trung Quốc (gồm phía tây tỉnh Quảng Đông đến tỉnh Vân Nam) và khu vực bắc Lào, Ba Vì – Việt Nam, bắc Thái Lan và đông bắc Myanma.

Ở Trung quốc cây phân bố ở độ cao 300 – 2000m khu vực các tỉnh Quảng Tây, Hải Nam, Quý Châu, Đài Loan Và Vân Nam.

Ở Việt Nam, cây phát triển tốt ở các khu vực có khí hậu ẩm ướt, vùng đất feralit vàng có tầng mặt nông hay dày vừa phải nhưng đảm bảo giàu mùn. Cây phát triển ở độ cao 900m so với mặt nước biển tại các khu rừng cận nhiệt đới thường xanh kín và hở và ở các khu vực miền núi. Cây bách xanh tái sinh tốt ở các khu vực nhiều ánh sáng như ven rừng, ven suối. Cây được tìm thấy ở Khánh Hòa, Đà Lạt, Lâm Đồng, núi Ba vì – Hà Tây.

Đặc điểm hình thái của cây gỗ bách xanh

Cây bách xanh là loại gỗ thường xanh thân to thẳng, cây trưởng thành có chiều cao trung bình từ 20 đến 25m có cây lên đến 35m, đường kính thân từ 1 – 2m. Vỏ cây màu nâu đen với nhiều đường nứt dọc, phân cành ngang với tán lá hình tháp rộng hoặc hình dù dễ cắt tỉa và tạo kiểu khi dùng làm cây cảnh.

Lá bách xanh có hình vảy xếp thành 4 dãy, 2 lá bên trong to hơn 2 lá bên. Vảy trong dài khoảng 5mm, vảy bên dài 2mm, mũi lá tù gần giống với lá cây pơ mu, nhưng lá bách xanh nhỏ hơn. Mặt trên lá bách xanh có màu xanh đậm, mặt dưới có màu nhạt hơn.

Nón đơn tính cùng gốc, các nón đực mọc đơn độc ở tận cùng cành, nón cái hình bầu dục, dài 12 – 18mm, rộng 6 mm. Gồm 6 vảy nứt thành 3 mảnh với 2 mảnh bên to và 1 mảnh giữa nhỏ hơn mang 2 hạt.

Cây bách xanh ra quả vào tháng 3 – tháng 4, chín vào thàng 9 – tháng 10 và có khả năng tái sinh bằng hạt tốt.

Cây bách xanh là giống cây khá ưa bóng sinh trưởng, phát triển mạnh ở những nơi mát mẻ dưới 16˚C, khu vực ẩm ướt với độ ẩm không khí cao và lượng mưa trung bình trên 200mm/năm. Cây thường mọc trên đỉnh hoặc gần đỉnh các núi đá vôi hay núi đất và những khu rừng lá rộng mùa mưa nhiệt đới. Cây có thể sống ở ở độ cao 900 – 1800m.

Đặc điểm nhận biết gỗ bách xanh

Hiện nay, gỗ bách xanh rất quý hiếm và có giá trị kinh tế cao. Vì vậy, việc nắm rõ đặc điểm và cách nhận biết gỗ sẽ giúp bạn chọn được những sản phẩm hàng chuẩn chất lượng cao.

Độ bền, chất lượng gỗ

Gỗ bách xanh thuộc nhóm gỗ quý có độ cứng cáp, chất gỗ đanh chắc bền chịu. Chịu được điều kiện thời tiết khô hanh, nắng nóng mà không bị nứt nẻ, cong vênh hay mỗi mọt xâm hại, mục nát.  Vì vậy, loại gỗ này thường được sử dụng để chế tác đồ thủ công mỹ nghệ cao cấp.

Màu sắc, vân gỗ

Gỗ bách xanh có màu sắc đẹp mắt với nhiều màu như vàng, nâu lợt, nâu, xen kaki. Cùng những được vân gỗ độc đáo nhưng không nhiều như những loại gỗ khác, thớ gỗ thẳng và mịn. Gỗ thuộc họ thông nên nhẹ và xốp hơn gỗ trắc.

Bên trong gỗ có nhiều nhựa và tinh đầu nên khi nhìn dễ dàng nhận thấy có chất màu xanh trong từng thớ gỗ và đây cũng là đặc tính tạo ra mùi hương đặc trưng cho cây gỗ.

Màu sắc và đặc điểm vân gỗ chính là yếu tố nhận diện đầu tiên mà những người thợ gỗ chuyên nghiệp dùng để nhận biết và phân loại gỗ.

Mùi hương đặc trưng

Gỗ bách xanh có mùi hương đặc trưng nên có thể dễ dàng nhận biết. Khi gỗ còn tươi mới khai thác sẽ có mùi khá hắc không được ngọt. Nhưng sau khi ngâm trong nước, phần tinh dầu trong gỗ sẽ tạo ra hương thơm dịu nhẹ, thoang thoảng tạo sự dễ chịu cho người dùng. Vì vậy, có thể nhận biết gỗ bằng cách ngửi và phân biệt mùi tinh dầu này.

Mùi hương của gỗ bách xanh có có tác dụng xua đuổi côn trùng và giúp tinh thần thoải mái hiệu quả. Gỗ có tính dược lý cao nên được dùng cho người có bệnh cao huyết áp và tim mạch.

Ưu điểm vượt trội của gỗ bách xanh

Gỗ bách xanh có nhiều ưu điểm vượt trội chinh phục các nghệ nhân và thuyết phục người dùng lựa chọn:

• Gỗ bách xanh có thớ gỗ thẳng mịn, không bị cong vênh, nứt nẻ, không bị biến dạng khi va chạm. Gỗ không bị mối mọt, mục nát nên đảm bảo chất lượng lâu dài cùng tuổi thọ bền lâu cho sản phẩm.
• Màu gỗ đẹp nhiều màu, vân gỗ hình xoắn ốc sẫm màu kích thước to nhỏ không đồng nhất vô cùng nổi bật. Mang lại vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp cho không gian trưng bày.
• Gỗ thuộc họ thông nên chất gỗ không quá cứng và hơi xốp vì vậy dễ dàng gia công, chế tác các sản phẩm chạm khắc có độ tinh xảo, tỉ mỉ.
• Mùi hương của gỗ bách xanh mang lại không gian thoải mái, thư giãn khi trưng bày và còn giúp xua đuổi côn trung hiệu quả.
• Gỗ bách có đặc tính dược lý nên ứng dụng nhiều trong y học giúp điều hòa huyết áp, ổn định tinh thần, giảm căng thẳng, giúp lưu thông khí huyết…

Ứng dụng đa dạng của gỗ bách xanh

Gỗ bách xanh hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống:

Sản xuất đồ nội thất cao cấp

Với những đặc tính nổi bật về độ bền chắc và không mối mọt nên gỗ bách xanh là một trong những lựa chọn hàng đầu rất được yêu thích trong thị trường sản xuất đồ nội thất cao cấp. Vẻ đẹp nổi bật của gỗ bách xanh sẽ mang đến một không gian đẳng cấp và giá trị cho gia chủ. Với các thiết kế giường tủ, khay trà, gạt tàn… sang trọng, đắt đỏ mà chỉ các dân chơi đồ gỗ có điều kiện mới có thể sở hữu.

Đặc biệt, ở nhiều khách sạn, spa cao cấp còn sử dụng gỗ bách xanh để làm bồn tắm gỗ. Với mùi hương thoang thoảng dễ chịu tạo cảm giác thoải mái và thư giãn tối đa cho người dùng.

Chế tác đồ thủ công mỹ nghệ

Những đại gia chơi gỗ chắc hẳn đã không còn xa lạ với các món đồ thủ công mỹ nghệ chế tác từ gỗ bách xanh. Bởi vốn là loại gỗ quý hiếm lại có thớ gỗ mịn đường vân xanh đẹp mắt cùng hương thơm tự nhiên đặc trưng. Nên các sản phẩm từ loại gỗ này có giá trị thẩm mỹ rất cao và trở thành lựa chọn yêu thích của nhiều gia chủ.

Chiết suất tinh dầu – sản xuất bột hương cao cấp

Gỗ bách xanh có hàm lượng tinh dầu cao với mùi hương dễ chịu và có thể lưu hương trong thời gian dài. Nên chúng được sử dụng để chiết xuất tinh dầu sử dụng trong xông hương, làm nước hoa. Giúp thanh lọc không khí mang lại không gian tươi mát, sức sống. Ngoài ra, tinh dầu còn được sử dụng để xua đuổi muỗi, gián côn trùng.

Đặc biệt, phần mùn cưa gỗ bách xanh còn được tận dụng sản xuất nhang hương với mùi thơm dễ chịu. Được làm thành hương cây, nhang nụ hay hương vòng cao cấp dùng thay thế cho gỗ hoàng đàn. Và mùn cưa này còn được dùng làm túi thơm khử mùi cho nhà bếp, tủ quần áo hay ô tô.

Ứng dụng dược liệu tốt cho sức khỏe

Gỗ bách xanh có dược tính cao nên được sử dụng để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh khác nhau đặc biệt là bệnh cao huyết áp, lưu thông máu…

Bên cạnh đó, việc ngâm chân hay tắm trong bồn tắm hoặc nằm nệm gỗ bách xanh cũng có tác dụng tốt, cải thiện sức khỏe cho người sử dụng.

Mang ý nghĩa phong thủy

Gỗ bách xanh là loại gỗ được biết đến với nhiều ý nghĩa phong thủy tốt lành. Nên chúng được sử dụng chế tác đồ phong thủy, chạm khắc phụ kiện trang trí như vòng tay, tượng gỗ… giúp thu hút tài lộc, mang lại may mắn, thịnh vượng cho gia đình.

Đồng thời, mang ý nghĩa tâm linh tốt cho sức khỏe và công danh, sự nghiệp của gia chủ.

Trồng làm cây cảnh, cây bóng mát

Cây gỗ bách xanh có dáng đẹp, tán rộng cây tươi tốt dễ dàng cắt tỉa tạo kiểu. Nên còn được ưa chuộng để sử dụng trồng làm cây cảnh và cây lấy bóng mát.

So sách gỗ bách xanh và gỗ hương

Gỗ bách xanh và gỗ hương đều thuộc nhóm I dòng gỗ quý và được giới chơi gỗ yêu thích.

• Gỗ bách xanh có màu sắc vàng nâu hoặc nâu ngả vàng. Thớ gỗ có ánh xanh của tinh dầu. Vần gỗ xoắn nổi bật độc đáo. Gỗ có mũi hương đặc trưng lúc còn tươi hơi hắc nhưng khi ngâm nước còn thoang thoảng dễ chịu. Chất gỗ hơi mềm xốp nhưng ít nứt nẻ, chịu lực tốt không bị cong vênh, biến dạng hay mối mọt nên ứng dụng làm đồ thủ công mỹ nghệ trang trí.
• Gỗ hương có màu sắc đa dạng tùy loại: hương đỏ – màu đỏ, hương đá – màu xanh, hương vân – màu vàng, hương Nam Phi – màu đỏ thẫm. Vân gỗ hương rất sắc nét và đẹp mắt. Chất gỗ cứng chắc, chống cong vênh, ẩm mốc tốt và có hương thơm tự nhiên rất dễ chịu và có giá thành cao tùy thuộc vào chất gỗ và thời điểm.

Hiện nay, gỗ bách xanh ngày càng khan hiếm nên nguy cơ bị làm giả bởi các cơ sở kinh doanh thiếu uy tín nhằm kiếm lợi nhuận cao. Vì vậy, chúng tôi luôn hi vọng cung cấp thật nhiều thông tin hữu ích giúp bạn có thêm kiến thức cần thiết để đưa ra lựa chọn chính xác khi mua các sản phẩm từ gỗ bách xanh.