Với phong tục tín ngưỡng của người Việt thì bàn thờ là nơi cực kỳ quan trọng được mọi gia chủ lưu tâm hàng đầu khi thiết kế không gian nhà ở. Bởi đây không chỉ đơn thuần là nơi thờ cúng để gia chủ thể hiện lòng thành kính, biết ơn với ông bà, tổ tiên và các vị thần linh. Mà nó còn nơi thể hiện tín ngưỡng văn hóa có thể tác động trực tiếp đến phong thủy, vượng khí, tài lộc và sức khỏe của cả gia đình.
Tuy nhiên, việc thiết kế được một mẫu bàn thờ đảm bảo tiện dụng, trang nghiêm và hợp phong thủy là điều không hề dễ dàng với những người không chuyên. Hiểu được điều đó, bài viết hôm nay Đồ Gỗ Phạm Gia sẽ chia sẻ đến bạn những thông tin hữu ích. Để giúp bạn có thể thiết kế được mẫu bàn thờ hợp phong thủy giúp thu tài hút lộc cho gia đình mình.
Ý nghĩa của việc thiết kế bàn thờ hợp phong thủy
Ông bà xưa đã có câu “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” nên việc thờ cúng đã là nội nét văn hóa tín ngưỡng không thể thiếu. Mọi gia đình đều tin tường rằng việc thờ phụng, hương hỏa thành kính sẽ giúp gia đình gặp may mắn, thịnh vượng, đại cát, đại lợi. Để mọi việc luôn được hanh thông đúng theo ý nguyện.
Và ý nghĩa quan trọng hơn cả của việc thiết kế bàn thờ với hầu hết gia đình Việt chính là nơi để thờ gia tiên. Để thể hiện đạo hiếu, lòng thành kính, hiếu thảo luôn biết hướng cội nguồn, cha ông của con cháu.
Việc thiết kế bàn thờ hợp phong thủy sẽ ảnh hưởng tấy lớn đến tài vận, sức khỏe của các thành viên trong gia đình. Vì vậy tránh đặt bàn thờ sai cách, trái với những nguyên tắc phong thủy bởi có thể gây ra những điều không mong muốn, đem đến vận hạn, tai họa không đáng có cho gia đình.
Các yếu tố phong thủy cần lưu ý khi thiết kế bàn thờ để thu tài hút lộc cho gia đình
Để có thể thiết kế được được một không gian thờ cúng hợp phong thủy bạn cần chú ý rất nhiều yếu tố như:
Vị trí đặt bàn thờ
Ngày xưa với lối kiến trúc nhà ba gian thì ông bà ta thường đặt bàn thờ ở vị trí đẹp nhất, quan trọng nhất thường là vị trí trung tâm thuộc gian giữa của ngôi nhà. Đây cũng là nơi để đón tiếp những vị khách đến chơi và là khu vực sinh hoạt chung để gia đình quây quần trò chuyện. Khi thiết kế như vậy bạn cần chú ý đến sự hài hòa của không gian tổng thể. Mà vẫn đảm bảo sự trang trọng, yên tĩnh cần thiết cho không gian thờ tự.
Nhưng với lối kiến trúc hiện đại ngày nay như nhà ống, nhà phố thì gia chủ thường ưu tiên thiết kế không gian thờ cúng riêng biệt một phòng ở một tầng trên cùng của căn nhà. Như vậy sẽ hạn chế ảnh hưởng của các sinh hoạt gia đình đến không gian phòng thờ.
Tuy nhiên dù được thiết kế cùng phòng khách hay một phòng riêng thì khu vực bàn thờ vẫn luôn là vị trí trang nghiêm, thoáng rộng và yên tĩnh nhất trong nhà. Để giữ được thanh tịnh, trang trọng cho không gian thờ cúng hoàn hảo.
Vị trí đặt bàn thờ đúng chuẩn phong thủy:
- Vị trí đặt bàn thờ cần tọa cát, hướng cát như vậy mới được tổ tiên, thần linh phù hộ đón rước nhiều tài lộc về cho gia đình.
- Kê bàn thờ ở vị trí ngăn ngắn, đảm bảo cân bằng chắc chắn, lưng tựa tường vững trãi. Tránh những vị trí thiếu bằng phẳng, mấp mô gây ra sự bấp bênh, sóng gió cho gia đình.
- Chọn vị trí sạch thoáng, yên tĩnh đảm bảo lưu thông ánh sáng, không khí tốt giúp vượng khí dễ dàng di chuyển vào nhà.
Lựa chọn chất liệu và kiểu dáng
Chất liệu được ưu tiên hàng đầu khi làm bàn thờ chính là chất liệu gỗ tự nhiên. Bởi nó mang nhiều đặc tính nổi bật như độ bền chắc, tuổi thọ lâu dài và thường là các loại gỗ quý có mùi hương đặc trưng mang ý nghĩa phong thủy tốt đẹp. Như các loại gỗ hương, gỗ mít, gỗ gụ…tượng trưng cho sự sung túc, giàu sang và phát triển. Một điều tối kỵ khi làm bàn thờ là không chọn gỗ tạp, gỗ đã qua sử dụng sẽ gay sui sẻo mang những điều không may đến cho gia đình.
Có 2 kiểu dáng bàn thờ được sử dụng phổ biến là bán thờ treo và bàn thờ đứng. Để chọn được kiểu dáng bàn thờ phù hợp bạn cần cân nhắc rất nhiều yếu tố như:
- Kiến trúc ngôi nhà: thiết kế bàn thờ chung phòng khách hay phòng thờ riêng sẽ có cách chọn bàn thờ khác nhau, với khu vực thờ cúng chung phòng khách cho chung cư thì thường sử dụng bàn thờ treo, còn phòng thờ nhà ống, nhà phố hay cho những ngôi nhà truyền thống 3 gian thì thường sử dụng bàn thờ đứng.
- Diện tích ngôi nhà chật hẹp hay rộng rãi cũng là yếu tố bạn cần chú ý khi chọn kiểu dáng bàn thờ cho phù hợp.
- Phong cách nội thất và sở thích của gia chủ.
Màu sắc và ánh sáng
Bàn thờ cũng là một món đồ nội thất trong nhà vì vậy luôn cần đảm bảo sự hải hòa với tổng thể không gian. Hơn nữa đay là khu vực tôn nghiêm với yếu tố tĩnh nên cần chú ý không sử dụng các gam màu quá nổi bật và phô trương như cam hay đỏ rực…Thường thì bàn thờ sẽ được giữ gam màu gỗ tự nhiên hoặc nâu cánh gián đậm, nhạt tùy ý. Các gam màu này vừa mang lại nét đẹp trang nghiêm, sang trọng lại có sự tĩnh lặng cần thiết cho phòng thờ.
Bên cạnh yếu tố màu sắc thì bạn cũng cần chú trọng thiết kế ánh sáng cho không gian này. Ngoài việc tận dụng ánh sáng tự nhiên bạn còn cần bố trí hệ thống bóng đèn vàng ấp cúng để xua tan cảm giác u ám, lạnh lẽo của nơi thờ tự. Việc bố trí đèn cũng cần lưu ý đến công suất, mật độ đèn và không treo đèn rọi thẳng vào khu vực người ngồi hành lễ.
Hướng bàn thờ
Theo phong thủy, khi đặt bàn thờ cần tuân theo nguyên tắc tọa hướng cát nghĩa là bàn thờ phải nằm ở vị trí tốt có tầm nhìn ra hướng tốt theo đúng tuổi mệnh của gia chủ. Nếu bàn thờ hướng đối diện cửa ra vào mà thỏa mãn về phương vị và hướng thì là vị trí tốt nhất theo phong thủy.
Hướng bàn thờ đặt theo bản mệnh của gia chủ:
- Gia chủ mệnh đông tứ trạch ( thủy, mộc, hỏa): bàn thờ nên hướng nam (ly), đông (chán), bắc (khảm) và đông nam (tốn).
- Gia chủ mệnh tây tứ trạch (thổ, kim): bàn thờ theo hướng tây (đoài), tây bắc (càn), tây nam (khôn), đông bắc (cẩn).
- Không đặt bàn thờ nhìn ra hướng đông bắc, tây nam sẽ phạm hướng ngũ quỷ
- Không đặt bàn thờ hướng tây nam nhìn ra đông bắc hoặc hướng đông bắc nhìn ra tây nam.
Hơn nữa bàn thờ thuộc tính âm nên đặt bàn thờ theo hướng dương sẽ giúp cân bằng âm dương mang đến những điều tốt đẹp cho gia đình. Hướng tốt để đặt bàn thờ theo cung bát quái bạn có thể tham khảo:
- Hướng sanh khí: giúp tăng tài lộc cho gia chủ mang lại nhiều của cải, công việc thuận lợi, suôn sẻ.
- Hướng thiên y: nếu vợ chồng gia chủ mang cung thiên y và đặt bàn thờ theo phương nay thì mọi việc dễ dàng thuận lợi và mang lại sức khỏe cho các thành viên trong gia đình.
- Hướng phước đức: đặt đúng hướng nàu sẽ tạo gia của ăn của để, đem lại cuộc sống đại vượng, phú quý.
- Hướng phước vị: mang ý nghĩa phúc thọ, sinh được nhiều con gái.
Ngoài ra, khi đặt bàn thờ cần tránh các hước xấu sau:
- Hướng tuyệt mạng: phạm phải cung này dễ gây bệnh tật và bị người đời mưu hại.
- Hướng ngủ quỷ: dễ bị hảo hoạn, khẩu thiệt, trồng trọt ruộng vườn mất mùa.
- Hướng lục sát: phạm phải hướng này gia đình dễ mất của cải, vướng cãi vã và hao mòn thể trạng.
- Hướng họa hại: gia chủ dễ bị khẩu thiệt, bệnh tật và của cải tiêu tan.
Nắm bắt được những điều trên để áp dụng sẽ sinh cát, ngược lại phạm phải những điều kỵ sẽ sinh hung. Vì vậy bạn cần đặc biệt chú ý khi bố trí bàn thờ và quẻ mệnh được lấy theo tuổi của chủ nhà. Nếu phong thủy phù hợp sẽ mang lại may mắn, tài lộc và sức khỏe cho cả gia đình.
Kích thước
Kích thước của bàn thờ được tính theo thước lỗ ban luôn được xác định vào cung đẹp theo chiêu chuẩn chiều sâu, chiều rộng và chiều cao mang ý nghĩa thịnh vượng, tài lộc và may mắn cho gia đình.
Khi thiết kế cần đảm bảo tỷ lệ cho bàn thờ và vừa vặn với diện tích phòng thờ. Tỷ lệ kích thước của bàn thờ cần được tính toán rơi vào các cung cát theo kích thước lỗ ban. Để mang lại sự hài lòng cũng như sự an tâm tinh thần cho gia chủ.
Bạn có thể tham khảo kích thước bàn thờ theo chuẩn phong thủy như sau:
Với bàn thờ treo: thường sử dụng khi bố trí bàn thờ cùng phòng khách.
- Chiều sâu 480mm (hỷ sự), chiều dài 880mm (tiến bảo) thường được sử dụng cho các căn hộ chung cư có diện tích nhỏ hẹp
- Chiều sâu 495mm, chiều rộng 950mm mang ý nghĩa tượng trưng cho tài vượng
- Chiều sâu 560mm, chiều rộng 950mm tượng trưng cho tài vượng
- Chiều sâu 610mm (Tài lộc), chiều rộng 1070mm (Qúy tử) đây là kích thước bàn thờ treo được sử dụng phổ biến nhất. Với kích thước này thì có thể thoải mái bố trí đồ thờ cúng cần thiết là bát hương, mâm bồng, bình hoa, đèn dầu thờ, nến thờ, chén thờ…
Với tủ thờ: dùng cho những ngôi nhà có phòng thờ riêng hoặc khu vực thờ cúng rộng rãi. Theo thước lỗ ban tủ thờ có chiều cao chung là 127cm. Chiều cao này vừa giúp thuận tiện cho việc thắp hương lại mang lại sự tôn nghiêm, sang trọng cho không gian.
- Chiều ngang 107cm, chiều sâu là 48cm hoặc 61cm: phù hợp với những không gian phòng thờ có diện tích nhỏ.
- Chiều ngang 127cm hoặc 133cm, chiều sâu 61cm hoặc 67cm.
- Chiều ngang 148cm, 153cm, 167cm và chiều sâu 61cm, 67cm, 69cm: phù hợp cho không gian phòng thờ có diện tích trung bình.
- Chiều ngang 175cn, 193cm và chiều sâu 81cm, 88cm, 89cm: phù hợp với những không gian thờ cúng có diện tích rộng rãi.
Cách bài trí bàn thờ
Việc bài trí bàn thờ cũng cần chú ý rất nhiều yếu tố như:
- Bài vị tổ tiên không được cao hơn thần phật. Bởi theo phong thủy nếu bố trí bài vị cao hơn tượng thần phận sẽ mang ý phạm thượng không tốt cho gia đình.
- Không nên thờ 3 vị thần phật một lúc. Không nên đặt bàn thờ tổ tiên đối diện với bàn thờ phật.
Ngoài ra, việc bố trí các vật dụng trên bàn thờ cũng cần chú ý:
- Ngai thờ: cần thiết kế có kích thước phù hợp với bàn thờ được đặt ở giữa sát với tường để tạo sự chắc chắn thể hiện sự thành kính của con cháu với tổ tiên, ông bà.
- Di ảnh người đã khuất: đặt tại vị trí chính giữa sát tường nếu không có ngai thờ. Và di ảnh nam đặt bên trái, nữ đặt bên phải, thế hệ trước đặt bên trên thế hệ sau.
- Bát hương: đặt ở khu vực giữa bàn thờ. Nếu có nhiều hơn 1 bát hương thì đặt bát hương lớn nhất ở giữa và bát hương bé ở hai bên.
- Chén thờ: theo quan niên phong thủy số chén là số lẻ và để ở sau bát hương.
- Đình hương: thường được dùng cho những bàn thờ lớn được đặt ở vị trí chính giữa, 2 bên có hạc đồng đội nến. Đỉnh hương thường dùng để đốt trầm hương giúp không gian phòng thờ thêm ấm cúng, linh thiêng.
- Mâm bồng: thường đặt đối diện với di ảnh dùng để bày hoa quả thắp hương vào ngày rằm, mùng 1 hay giỗ tết.
- Đèn: có thể dùng đèn điện hoặc đèn cầy bố trí 2 bên phía góc ngoài cùng của bàn thờ.
- Lọ hoa: thường sử dụng lọ hoa đặt 2 bên đối xứng nhau.
Việc bày trí bàn thờ cần đảm bảo sạch sẽ, đúng phong thủy để thể hiện lòng thành kính của con cháu với những người đã khuất. Và chú ý không nên đặt lên bàn thờ hoa giả, trái cây giả….hay không được cho cát vào bát hương. Những điều này đều không tốt về gia chủ ảnh hưởng đến việc thờ cúng tổ tiên của gia đình.
Một số điều kiêng kỵ cần tránh thiết kế bàn thờ
Bên cạnh những nguyên tắc phong thủy cần chú ý thì bạn còn cần tránh phạm phải những điều kiêng kỵ sau khi thiết kế bàn thờ:
- Không đặt bàn thờ ngược hướng nhà: bởi theo phong thủy như vậy sẽ dẫn đến âm dương tương phản dễ gây ra bất hòa giữa các thành viên trong gia đình.
- Không kê bàn thờ sát với phòng bếp hay phòng vệ sinh: phòng bếp là nơi hỏa sát nặng khi đặt bàn thờ ngay cạnh sẽ khiến vận thế của gia đình bị giảm sút. Còn phòng vệ sinh là nơi uế khí, khi đặt bàn thờ gần sẽ làm mất tính tính tôn nghiêm, tạo cảm giác phí báng khiến sức khỏe của gia chủ gặp các vấn đề không mong muốn.
- Không để nhiều đồ đạc phía dưới gầm bàn thờ: đây là thói quen không tốt mà nhiều gia đình mắc phải. Việc để nhiều đồ linh tinh dưới gầm bàn thờ sẽ cản trở quá trình lưu thông vượng khí, dễ tích tụ khí xấu ảnh hưởng đến tài lộc của gia đình.
- Không đặt bàn thờ cuối lối đi: bởi đường đi hướng thẳng bàn thờ sẽ gây tổn hại đến cung nhân đinh, tài lộc của gia chủ.
- Không đặt bàn thờ ở nơi quá lộ liễu ồn ào ảnh hướng đến sự tôn nghiêm, linh thiêng của khu vực thờ cúng. Nếu đặt ở phòng khách có thể dùng rèm hoặc vách, bình phong để tránh tầm nhìn trực tiếp vào khu vực bàn thờ.
Hai mẫu bàn thờ phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện nay có 2 loại bàn thờ được sử dụng phổ biến là bàn thờ treo tường và bàn thờ để sàn. Tùy thuộc vào sở thích và diện tích không gian, kiến trúc ngôi nhà mà bạn có thể lựa chọn cho phù hợp.
Bàn thờ treo tường
Bàn thờ treo tường đang trở thành xu hướng phổ biến được nhiều gia đình yêu thích bởi thiết kế nhỏ gọn đặc biệt thích hợp với những không gian chung cư nhỏ hẹp. Mẫu bàn thờ này có thể được thiết kế từ chất liệu gỗ tự nhiên hoặc gỗ công nghiệp với mẫu mã và thiết kế khá đa dạng. Tùy thuộc vào phong cách thiết kế của căn hộ mà bạn có thể chọn mẫu phù hợp.
Mẫu bàn thờ này thường có thiết kế tinh tế, nhẹ nhàng với kích thước nhỏ gọn được treo trên tường. Nên bạn không hề mất diện tích mặt bằng bố trí mà vẫn có được không gian thờ cúng tiện nghi và trang nghiêm.
Bàn thờ đứng (bàn thờ để sàn)
Bàn thờ đứng được thiết kế kích thước tối ưu để ứng dụng cho nhiều không gian. Từ các căn hộ chung cư có góc thờ cúng riêng rộng rãi đến các phòng thờ riêng của nhà phố, biệt thự. Mẫu bàn thờ này có ưu điểm vượt trội hơn bởi diện tích rộng rãi giúp gia chủ có thể bày trí đồ thờ, đồ lễ được thoải mái.
Thiết kế bàn thờ đứng thường tương đối cầu kỳ sử dụng chất liệu gỗ tự nhiên được chạm khắc họa tiết hoa văn rồng phượng tinh xảo mang tính thẩm mỹ cao.
Trên đây là những kiến thức mà chúng tôi muốn bạn chú ý khi thiết kế bàn thờ cho gia đình. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn lựa chọn và bố trí bàn thờ được chính xác, hợp phong thủy để mang lại may mắn, tài lộc và sức khỏe cho cả gia đình.