Gỗ keo là gỗ gì? Có nên sử dụng gỗ keo cho sản xuất nội thất?

Gỗ keo là loại gỗ phổ thông được sử dụng phổ biến trong ngành sản xuất giấy và làm đồ nội thất. Dù đã quá quen tên nhưng không phải ai cũng thực sự hiểu rõ các đặc tính của loại gỗ này. Vậy trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thật nhiều thông tin hữu ích về cây gỗ keo trong tự nhiên nhé!

Gỗ keo là gỗ gì? Thuộc nhóm mấy?

Gỗ keo là loại gỗ được khai thác từ cây keo lá tràm có tên tiếng anh chung là Acacia (gọi chung cho các loài Châu Mỹ và Châu Phi) và tên wattle (cho các loài ở Australia, gọi là cây keo Úc). Là một chi của 1 số loài cây thân bụi và thân gỗ có nguồn gốc ở đại lục cổ Gondwana, thuộc phân họ trinh nữ (Mimosoideae), thuộc họ đậu (Fabaceae).

Gỗ keo thuộc nhóm III trong bảng phân loại gỗ Việt Nam. Hiện nay gỗ keo được trồng khá phổ biến phù hợp với các dự án lâm nghiệp thương mại. Ở nước ta có 2 loại keo phổ biến nhất là keo dậu và keo lai.

Đặc điểm sinh trưởng? Nơi phân bố?

Cây keo là loại cây dễ trồng có khả năng thích nghi với các loại đất nghèo dinh dưỡng những nơi có điều kiên thời tiết khắc nghiệt. Một số loài phân bố ở ven sống hình thành các quần thể không liên tục theo hệ thống thoát nước. Ở các thảo nguyên, rừng cây, đồng cỏ, rìa đầm lầy, rừng mọc lại và rừng gió mùa.

Cây gỗ keo có thể được thu hoạch trong thời gian chỉ khoảng 10 năm kể từ khi trồng và có thể sử dụng khi đường kính thân từ 20 – 25cm.

Cây gỗ keo đầu tiên được tìm thấy vào năm 1773 tại Châu Phi và cho đế nay đã phát hiện 1300 loại gỗ keo khác nhau trên khắp thế giới. Trong đó có khoảng 950 loài có nguồn gốc ở Australia, phần còn lại phân bố ở các khu vực khô vùng nhiệt đới và ôn đới ẩm ở 2 bán cầu gồm Châu Phi, Châu Mỹ và miền Nam Châu Á.

Ở Việt Nam, cây keo được trồng  ở công viên, đường đi và được đưa vào trồng thành rừng thương mại hoặc trồng làm cây che bóng mát…Được nhân rộng khắp mọi nơi nhất là ở các tỉnh miền bắc như Lào Cai, Thái Nguyên…Ở miền Nam được trồng nhiều ở Tây Nguyên: Kom Tum, Gia Lai vào tới tỉnh Kiên Giang…

Đặc điểm hình thái của cây gỗ keo?

Cây gỗ keo là cây thường xanh cao trung bình từ 15 – 25m thân cây tròn thẳng có vỏ màu xám đen, tán lớn lá màu xanh thẫm, cuống lá dạng phẳng bẹt, hướng lên trên có tác dụng giống như lá giúp bảo vệ cây không bị quá nóng do ánh sáng gay gắt của mặt trời. Đây được gọi là cuống dạng lá có dạng như lá đơn hình lưỡi hái dài khoảng 7 – 17cm, rộng từ 1,5 – 2,7cm, lá dày, cứng không có lông, gân 6 – 8  hinh cung song song.

Hoa keo dạng cụm hình bông mọc ở nách lá, mỗi bông có chiều dài từ 4 – 8 cm gồm nhiều hoa nhỏ màu vàng hoặc màu kem hơi trắng ở một số loài. Hoa có 5 đài nhỏ ghép với nhau ở gốc thành dạng chuông, 5 cán dài gấp đôi lá đài có nhiều nhị và bầu có nhiều noãn.

Quả cây keo dạng kẹt mỏng dải từ 7 – 8cm, rộng 1,2 – 1,4cm có một cánh thấp dọc theo chỗ nỗi giữa 2 mảnh vỏ, mỗi quả có từ 5 – 7 vỏ màu nâu. Thời gian ra hoa kết quả vào tháng 7 – tháng 10 và có thể từ tháng 5 năm này đến tháng 3 năm sau tùy vào từng khu vực phân bố.

Lá keo còn giống như gai lớn rỗng làm nơi làm tổ cho các loài kiến, chúng sẽ ăn các chất tiết ra trên cuống là và chóp lá chét và bảo vệ cây chống lại các loại côn trùng ăn lá. Một số loài keo còn có gai khi sinh trưởng ở các khu vực khô cằn, khi đó có những cành bị ngắn đi, cứng và sắc nhọn hoặc đôi khi là lá kèm dạng lá biến hóa thành.

Gỗ keo có tốt không? Có nên sử dụng gỗ keo cho sản xuất nội thất?

Mỗi loại gỗ đều có những lợi thế riêng vì vậy để biết gỗ kéo có tốt không và có nên sử dụng gỗ keo cho sản xuất đồ nội thất hay không thì hãy cùng tìm hiểu về những điểm mạnh của loại gỗ này nhé:

• Gỗ keo là loại gỗ được trồng đại trà nên nguồn gỗ và chất lượng tương đối ổn định và giá thành rẻ phù hợp với nhu cầu thị hiếu của phần đông người dùng.
• Cây gỗ keo to tròn và phát triển tới đường kính 17 – 18cm là đã có thể sử dụng được ứng dụng rộng rãi để làm nguyên liệu sản xuất giất, làm gỗ dán, ván dán, sản xuất đồ nội thất, gỗ xẻ dùng cho xây dựng, làm đồ chơi, hàng thủ công mỹ nghệ…
• Tâm gỗ có màu nâu nhạt đến đỏ sẫm, phầm tâm được phân ranh giới rõ ràng với với phần dác gỗ màu vàng. Mang lại gam màu nhẹ nhàng, trang nhã cho các sản phẩm sau hoàn thiện.
• Gỗ keo gỗ cứng có tỷ trọng cơ bản cao chất gỗ tốt có độ bền học dẻo dai nên thích nghi tốt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Chất gỗ keo tương đối ổn định, có độ cong vênh thấp hơn so với các loại gỗ tạp khác mang lại tuổi thọ sử dụng lên đến vài chục năm.
• Gỗ có độ dày và năng lượng nhiệt trị cao 4500 – 4900 kcal/kg nên được sử dụng làm nguồn củi cũng cấp than tốt ít khói và không phát ra tia lửa.

Tuy nhiên, gỗ keo cũng được đánh giá có độ bền và khả năng chịu lực kém hơn một số loại gỗ khác. Nhưng với giá thành hợp lý cùng nhiều đặc tính tốt nên chất liệu gỗ keo vẫn là một trong những lựa chọn tối ưu của nhiều gia đình. Là loại gỗ có giá thành tầm trung đáng mua ở Việt Nam.

Phân biệt các loại gỗ keo phổ biến hiện nay

Gỗ keo có rất nhiều chủng loại những mọi người thường nhắc đến phổ biến là gỗ keo lai, keo dậu, keo vàng và các loại keo xẻ và keo ghép thanh. Mỗi loại đều có những đặc tính nổi bật để dễ dàng phân biệt và lựa chọn.

Gỗ keo lai

Gỗ keo lai có khả năng sinh trưởng cực tốt nên có chất lượng cùng độ ổn đinh cao. Cây có khả năng chống chịu sâu bênh và thích hứng với điều kiện thời tiết, khí hậu khô hạn nên được trồng nhiều trên địa bàn tỉnh Bình phước và các tỉnh Nam Bộ.

Vì chất lượng gỗ ổn định, độ bền cao, không mối mọt, cong vênh nên gỗ keo lai được sử dụng khá phổ biến và mang lại giá trị kinh tế lớn cho các hộ trồng keo. Bởi các sản phẩm từ loại gỗ này đang được hướng đến xuất khẩu dùng để sản xuất đồ nội thất bàn ghế, giường tủ hay làm gỗ dán, ván dán cao cấp…

Gỗ keo dậu (bình linh)

Gỗ keo dậu là loài cây gỗ nhỏ, ở Việt Nam cây thường tròng với mục đích làm hàng rào nên mới có tên gọi là keo dậu. Loại keo này có tán lá rộng vỏ cây màu xám lá cây là dạng lá kép lông chim 2 lần chẵn, phần trên cuống lá cấp 1 có các tuyến hình.

Hoa keo dậu mọc theo tràng màu trắng nhìn rất đẹo mắt. Khi quả chín hạt cây có màu đen có thể ăn được và dùng điều chế các loại thuốc trị giun.

Loại keo này có tính ứng dụng rất lớn trong đời sống của chúng ta. Phần gỗ keo được sử dụng làm nguồn cung cấp than củi năng lượng đốt. Quả và lá cây chứa nhiều chất dinh dưỡng có thể làm nguồn thức ăn cho gia súc. Đồng thời, cây sinh trưởng tốt trên các vùng đất ít chua, thoát nước có thể sống ở đất ven biển, đất mặn và thích nghi với nhiều môi trường khác nhau nên còn được trồng để phục hồi rừng.

Gỗ keo vàng

Cây gỗ keo vàng còn được gọi là Mimosa vàng là một loài thực vật thuộc họ đậu phân bố nhiều ở khu vực đông nam nước Úc từ bán đảo Eyre phía nam của Nam Úc về phía tây tiểu bang Victoria và phía Bắc vào khu vực nội địa phía Nam.

Gỗ keo vàng có chiều cao từ 4 – 10m vỏ cây có màu nâu đậm hoặc xám, lúc cây còn non thì vỏ nhẵn mịn khi cây trưởng thành vỏ sẽ trở nên sần sùi, cuống lá dẹt màu xanh lá hoặc màu tối. Loại keo này không giống các loại keo khác ở đặc điểm cây hoàn toàn không có hoa phủ trắng.

Cây keo vàng được lựa chọn làm cây biểu tưởng của nước Úc trong 2 năm. Và được trồng ở hầu hết các vùng ôn đới trên thế giới chủ yếu với mục đích lấy chất tamin trong cây. Loại keo này có giá trị kinh tế không cao nhưng được đánh giá là dòng keo có năng suất gỗ cao nhất trong các cây họ keo và chủ yếu được khai thác để làm nhiên liệu.

Gỗ keo ghép thanh

Gỗ keo ghép thanh được hiểu đơn giản là những thanh gỗ keo nhỏ đã qua xử lý tẩm sấy theo công nghệ tiến tiến trên dây truyền máy móc hiện đại để loại bỏ được phần mủ và nhựa cây. Gỗ keo sau khi khai thác sẽ được cưa, bào, ghép, ép, chà mịn và sơn phủ trang trí.

Vì đã được xử lý kỹ càng nên gỗ keo ghép thanh có chất lượng tốt và sở hữu nhiều tính năng vượt trội như có mẫu mã đa dạng, bề mặt được xử lý kỹ nên có độ bền màu tốt, có khả năng chịu lực va đập và chống xước cao. Ngoài ra, gỗ còn hạn chế tối đa được tính trạng mối mọt và sẽ không bị cong vênh, co ngót. Đặc biệt giá thành của loại gỗ này cũng khá hợp lý đáng để khách hàng lựa chọn.

Gỗ keo xẻ

Gỗ keo xẻ là loại gỗ khá phổ biến thường được các thương lái mua về bán cho người tiêu dùng đơn lẻ hoặc các nhà sản xuất ở các cửa hàng vật liệu xây dựng, nhà thầu copha…Hoặc sử dụng loại gỗ này để làm pallet gỗ để hàng bởi loại gỗ này có đặc tính bền dai, trọng lượng tĩnh lên đến 5 tấn, trọng lượng động là 2 tấn. Loại gỗ này có giá thành thấp nhất trong các loại gỗ keo.

Ứng dụng của gỗ keo trong đời sống

Hiện nay, người dùng dã dần thấy được những giá trị mà gỗ keo mang lại nên loại gỗ này ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống như sản xuất nội thất gia đình, trong xây dựng, làm pallet, làm nguyên liệu trong ngành sản xuất giấy…

• Gỗ keo được coi là nguyên liệu chính trong ngành sản xuất giấy.
• Với chất lượng ổn định cùng độ bền cơ học cao gỗ keo ngày càng được sử dụng rộng rãi để sản xuất nội thất gia đình như bàn ghế, kệ sách, tủ quần áo…vừa đảm bảo công năng và thẩm mỹ lại có giá thành hợp lý phù hợp với điều kiện kinh tế của nhiều gia đình.
• Gỗ keo được sử dụng làm cotpha trong xây dựng.
• Gỗ keo được sử dụng để làm pallet đóng kiện hàng xuất khẩu rất chắc chắn và không bị mối mọt. Giúp đảm bảo chất lượng và độ nguyên vẹn của hàng hóa khi vận chuyển xa.
• Ngoài ra, còn dùng làm củi đốt, sản xuất than nhiên liệu…

Lưu ý khi sử dụng đồ dùng gỗ keo

Cũng giống như các loại gỗ tự nhiên khác khi sử dụng gỗ keo cũng cần lưu ý một số điều để đảm bảo được chất lượng của gỗ được bền đẹp lâu dài.

• Xác định rõ mục đích sử dụng trước hi quyết định sử dụng loại gỗ nào. Bởi mỗi loại sẽ có ưu, nhược điểm khác nhau nên lựa chọn phù hợp sẽ giúp tăng tuổi thọ của gỗ.
• Lựa chọn chất liệu, màu sắc của gỗ phải theo phong cách của không gian để đảm bảo sự hải hòa thống nhất mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ tối ưu.
• Khi kết hợp với các loại vật liệu khác cần nắm rõ tính ổn định và độ biến dạng của gỗ để phù hợp được với kết cấu, độ chịu lực giúp gia tăng hiệu quả công năng mà vẫn đảm bảo độ bền cho sản phẩm.
• Cần thường xuyên lau chùi, vệ sinh tránh va chạm mạnh gây xước bề mặt ảnh hưởng đến vẻ đẹp thẩm mỹ của sản phẩm.

Các mẹo hay để khắc phục gỗ keo bị mỗi mọt

Gỗ keo rất dễ bị mối mọt tấn công và để khắc phục được điều này bạn có thể tham khảo một số mẹo hay sau đây:

• Sử dụng tinh dầu cam để đuổi mối: tinh dầu cam là cách diệt mối đơn giản và hiệu quả nhất. Vì vậy, khi bạn thấy các sản phẩm gỗ keo có hiện tượng bị mối xâm nhập hãy bôi một ít tinh dầu cam lên bề mặt gỗ đảm bảo mối sẽ phải tránh xa.
• Dùng axit boric: loại axit này có tính sát khuẩn nên đây cũng là một biện pháp hữu hiệu để tiêu diệt mối. Để diệt mỗi bạn chỉ cần hòa một chút axit boric vào chai nước sau đó dùng dung dịch này xịt thẳng vào ku vực gỗ bị mối.
• Dùng dầu hỏa: dầu hỏa cũng là một hóa chất có khả năng tiêu diệt mối mọt và côn trùng nhưng có mùi khó chịu nên ít được khuyên dùng.
• Dùng ớt tươi: ớt có mùi hăng nên khiến mối khó chịu phải tránh xa nên bạn chỉ cần nghiền nát ớt vào chén và để ở những nơi gỗ bị mối mọt.
• Ngoài ra, để tránh bị mối mọt xâm hại cần chủ động phơi nắng đồ gỗ khoảng 2 -3 tháng một lần, tránh gỗ tiếp xúc với nước hay nơi ẩm ướt. Chú ý đánh bóng hoặc sơn phủ gỗ để chống mối mọt.

Hy vọng những thông tin hữu ích mà chúng tôi vừa cung cấp sẽ giúp bạn có cái nhìn mới mẻ hơn về chất liệu gỗ keo để có thể lựa chọn được các sản phẩm phù hợp nhất cho gia đình.