Được mênh danh là đệ nhất gỗ, nhưng gỗ căm xe là loại gỗ quý, giá thành cao nên cũng không mấy phổ biến trên thị trường hiện nay. Chính vì vậy, không phải ai cũng biết rõ về loại gỗ này. Vì vậy, trong bài viết này, Đồ Gỗ Phạm Gia sẽ đồng hành cũng bạn để tìm hiểu thêm về loại gỗ đặc biệt này nhé!
Gỗ căm xe là gì?
Gỗ căm xe còn gọi là gỗ cẩm xe có tên tiếng anh là Pyinkado, tên khoa học là Xylia xylocarpa. Thuộc nhóm II những dòng gỗ quý hiếm xếp cũng nhóm với các loại gỗ khác như lim, nghiến, táu…Nhưng cái tên gỗ căm xe vẫn khá xa lạ với nhiều người chữ không phổ biến như lim, sến…Tuy nhiên, với những dân sành đồ gỗ thì gỗ căm xe luôn là một lựa chọn hàng đầu khi chế tác đồ nội thất.
Đặc điểm sinh thái của cây gỗ căm xe
Gỗ căm xe là cây gỗ cao lớn tán rộng có chiều cao trung bình trên 30m và đường kính thân khá lớn tận 1m2. Khi còn nhỏ cây thường cong queo nhưng đến khi trưởng thành cây sẽ phát triển thẳng, thân tròn. Vỏ cây căm xe thường có màu vàng nâu hoặc xám đỏ kèm theo những vết nứt không đều từng mảng dọc theo thân. Lõi gỗ màu trắng – vàng nhạt, thớ gỗ nặng và mịn.
Hoa cây căm xe là loại hoa lưỡng tính, rất nhỏ có hình cầu đường kính từ 12 – 20mm. Lá cây là loại lá kép lông chim 2 lớp, quả đậu hóa gỗ hình lưỡi liềm bẹt rộng 4 – 6cm, dài 12 – 15cm, khi chín quả tự nứt.
Cây xăm xe có hệ dễ phát triển mạnh ngay từ khi cây còn nhỏ nên có để chống chịu tốt vào mùa giông bão mà không lo cây bị bật gốc.
Gỗ căm xe phân bố ở đâu?
Gỗ căm xe được coi là cây bản địa của khu vực Đông Nam Á nhưng hiện nay chúng đã được trồng ở nhiều nơi trên khắp thế giới trong các khu rừng trồng, rừng tự nhiên hay các vườn quốc gia.
Trên thế giới, cây căm xe được trồng nhiều với mục đích lấy gỗ xuất khẩu ở các nước: Lào, Việt Nam, Thái Lan, Indonesia, Campuchia, Ấn Độ và Nam Phi…
Ở Việt Nam, cây căm xe mọc tự nhiên chủ yếu ở Trung Bộ và Nam Bộ và phân bố ở các khu rừng nửa rụng lá và rừng kín thường xanh ở các tỉnh Đắk Lắk, Kim Tum, Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Phước, Tây Ninh…
Đặc điểm nhận biết gỗ căm xe nguyên liệu
Gỗ căm xe nguyên liệu cho nhiều đặc điểm giúp bạn dễ dàng nhận diện như:
- Màu sắc: gỗ căm xe có một đặc trưng về màu sắc rất đặc biệt không giống với các loại gỗ thông thường khác là màu sắc của gỗ sẽ thay đổi rõ rệt sau thời gian sử dụng. Khi còn là gỗ nguyên liệu dạng khối mới khai thác và bóc dác gỗ thì gỗ căm xe có màu vàng đỏ và chuyển đỏ thẫm sau khi khai thác để lâu. Vì loại gỗ này có đặc tính chảy nhựa sau một thời gian và chất nhựa này thấm từ trong ra làm cho gỗ xẫm màu. Ượng nhựa càng tích nhiều và thẩm thấu càng làm cho gỗ có màu đỏ thậm hơn.
- Lõi gỗ và đường vân: gỗ căm xe có chất lượng rất tốt, đanh chắc. Vân gỗ mịn có vân núi và vân kẻ sọc xen kẽ các đường vân hàng năm. Tuy đường vân không được đậm và rõ nét như các loại gỗ khác nhưng vân gỗ căm xe được đánh giá cao rất đẹp và sang trọng. Dác gỗ căm xe dày có màu vàng nhạt, lõi màu đỏ thẫm hơi vân.
- Mùi: gỗ căm xe cũng có mũi đặc trưng dễ nhận biết vừa phải không quá nồng hay gắt.
- Độ nặng: tỷ trọng của gỗ căm xe là 1,15 (15% nước), gỗ rất nặng cầm lên rất đầm và chắc tay nên khó vận chuyển.
Như vậy, thông qua những đặc điểm điển hình trên cũng có thể giúp bạn dễ dàng nhận biết và lựa chọn được chất liệu gỗ căm xe.
Ưu – nhược điểm của gỗ căm xe
Ưu điểm
Gỗ căm xe là dòng gỗ chất lượng được khách hàng đặc biệt ưu tiên lựa chọn bởi nó sở hữu nhiều ưu điểm tuyệt vời như:
- Màu sắc đẹp đảm bảo độ thẩm mỹ cao: ngoài yếu tố chất lượng thì khách hàng đặc biệt ưa chuộng gỗ căm xe bởi vân gỗ và màu sắc đặc biệt của nó. Sau thời gian sử dụng 2 – 3 năm thì màu gỗ sẽ dần sang màu cánh gian sang trọng và đeph mắt.
- Chất gỗ bền chắc, tuổi thọ cao: gỗ căm xe thuộc nhóm 2 nên có đặc tính rất bền, chịu được điều kiện thời tiết nắng mưa và va đập. Không bị cong vênh, biến dạng co ngót khi bị tác động của môi trường. Chính vì vậy, gỗ căm xe có thể được ứng dụng để sản xuất đồ nội, ngoại thất hoặc lắp đặt trong các khu vực ẩm như nhà vệ sinh, nhà tắm…
- Gỗ căm xe có tinh dầu tự nhiên nên có khả năng chống mối mọt xâm hại gần như tuyệt đối.
- Tỷ trọng gỗ nặng nên tạo được độ chắc chắn, nặng tay cho các sản phẩm nội thất sau hoàn thiện.
- So với các loại gỗ nhóm II khác thì nguồn gỗ căm xe vẫn còn khá dồi dào và có mức giá vừa phải thấp hơn so với các loại gỗ óc chó hay gỗ hương…
Nhược điểm
- Vừa là một điểm nhạn nhưng việc đổi màu gỗ cũng là một nhược điểm mà khách hàng cần lưu ý khi lựa chọn để đảm bảo độ hài hòa cho không gian nội thất. Và loại gỗ này cũng cần điều kiệm chăm sóc kỹ lượng để đảm bảo được độ bền.
- Thân gỗ căm xe có kích thước không đồng đều thường bị sâu bênh và chết đứng nên kích thước gỗ khác nhau có giá thành chênh lệch.
- Trọng lượng gỗ nặng gây khó khăn cho quá trình vận chuyển.
Gỗ căm xe được chia làm mấy loại?
Gỗ căm xe được phân loại dựa theo nơi phân bố gồm: gỗ căm xe Lào, căm xe Campuchia, căm xe Nam Phi và gỗ căm xe Việt Nam (còn rất ít, thậm chí không còn và bị cấm khai thác).
Gỗ căm xe Lào
Gỗ căm xe Lào nhập khẩu từ Lào được đánh giá có chất lượng và độ bền đẹp nhất vì vậy rất được ưa chuộng trên thị trường hiện nay.
Loại gỗ này thường sinh trưởng trên vùng núi cao, đất đai căn cỗi và có tuổi thọ từ chục năm đến hàng trăm năm nên thớ gỗ mịn rất cứng và bền chắc.
Gỗ căm xe Lào còn có khả năng chịu nước tốt nên bạn có thể dùng khăn ướt vệ sinh mà không cần quá lo lắng bề mặt gỗ sẽ bị cong vênh hay phồng rộp. Chất gỗ này sử dụng càng lâu thì càng bóng và màu sắc càng đậm bắt mắt.
Gỗ căm xe Campuchia
Gỗ căm xe Campuchia cũng được ưa chuộng không kém gì gỗ Lào. Loại gỗ này có mùi hương nồng đặc trưng không quá nặng. Mủ gỗ sau khi sử dụng hay qua ma sát sẽ có màu đỏ sậm cánh gián rất đẹp và sở hường đường vân nhỏ thẳng, có vân núi đẹp mắt.
Gỗ căm xe Nam Phi
Gỗ căm xe xuất xứ từ Nam Phi thường có kích thước to hơn do để thích nghi với điều kiện khí hậu nhiệt đới nắng nóng quanh năm đòi hỏi các đường ống dẫn nước của cây cần to để hút nước từ rễ lên cây rồi đưa lên tán lá để sinh trưởng, phát triển.
Do đó, khi xe gỗ căm xe Nam Phi dễ thấy các đường ống dẫn nước rất to làm xuất hiện các chấm đen hoặc đỏ au bên hông bề mặt tấm gỗ. Chính vì vậy, vẻ đẹp thẩm mỹ của gỗ căm xe Nam Phi cũng bị giảm sút đi đáng kể.
Ngoài ra, gỗ căm xe Nam Phi có tốc độ xuống màu nhanh hơn so với gỗ căm xe Lào.
Gỗ căm xe Việt Nam
Các sản phẩm từ gỗ căm xe Việt Nam hiện nay còn rất ít, thậm chí hầu như không còn. Bởi ở Việt Nam gỗ căm xe đã dần cạn kiệt và được xếp vào loại gỗ quý hiếm đá bị cấm khai khác. Vì vậy, các thông tin về loại gỗ này cũng không có quá nhiều.
Giá thành của gỗ căm xe
Các loại gỗ căm xe lưu hành trên thị trường hiện nay chủ yếu đều là dòng gỗ nhập khẩu. Không có gỗ nguồn gốc ở Việt Nam. Và đến nay nguồn gỗ cũng dần khan hiếm hơn nên giá thành cũng dần cao hơn.
Tại mỗi thời điểm giá gỗ cũng sẽ khác nhau nên bạn cần lựa chọn đơn vị sản xuất thật sự uy tín để có thể có được các sản phẩm chất lượng tốt với giá thành tối ưu nhất.
Ứng dụng của gỗ căm xe
- Vì có khả năng cách âm và chống ẩm tốt nên gỗ căm xe được ứng dụng nhiều cho việc sản xuất cửa gỗ cho gia đình: cửa ra vào, cửa phòng tắm…
- Dùng dể sản xuất ván sàn tự nhiên, ốp tường, cầu thang…
- Là vật liệu thiên nhiên đặc biệt an toàn cho sức khỏe lại có tính thẩm mỹ cao, màu sắc sang trọng. Nên gỗ căm xe được sử dụng nhiều để thi công nội thất gia đình: làm giường ngủ, bàn ghế, tủ quần áo…
- Làm đồ thủ công mỹ nghệ cao cấp, đồ trang trí, tượng gỗ….
- Làm tà vẹt, đóng tàu thuyền đi biển…
Phân biệt gỗ lim và gỗ căm xe
Gỗ căm xe và gỗ lim đều thuộc nhóm II đều là những loại gỗ quý chất lượng được sử dụng phổ biến trong thiết kế nội thất. Nhưng mỗi loại đều có đặc điểm riêng nổi bật.
Chất gỗ lim cứng chắc có khả năng chịu lực nén cực tốt, vân gỗ dạng xoắn độc đáo và có khả năng chống mối mọt. Và gỗ lim là loại gỗ có khối lượng nặng nhất trong các loại gỗ, nặng hơn gỗ căm xe.
Gỗ căm xe có màu sậm hơn và có mùi hắc hơn gỗ lim. Đặc biệt là các lọa gỗ lim phân bố ở khu vực Tây Nguyên hoặc Lào thì có mũi rất hắc và dễ gây khó chịu cho mũi.
Phân biệt gỗ căm xe và gỗ gõ đỏ
Gỗ gõ đỏ là loại gỗ thường được người dùng đặt lên bàn cân so sánh với gỗ căm xe. Nhưng 2 loại gỗ này có sự khác biệt rất rõ, trong khi gỗ căm xe chỉ nằm trong nhóm 2 thì gỗ gõ đỏ thuộc nhóm I (nhóm gỗ quý hiếm).
Mọi người thường đánh giá màu sắc của 2 loại gỗ này là khá tương đồng. Nhưng thực chất nếu quan sát kỹ hoặc những người có kinh nghiệm về gỗ có thể dễ dàng nhận thấy gỗ căm xe có màu đỏ nhạt hoặc vàng đỏ còn gỗ gõ đỏ thiên về đỏ thẫm.
Gỗ căm xe sở hữu đường vân đồng đều còn gỗ gõ đỏ thì văn như da hổ.
Phân biệt gỗ căm xe và gỗ xoan đào
Thực tế, gỗ căm xe và gỗ xoan đào có sự chênh lệch rất lớn về chất lượng và giá thành. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người vân vân giữa hai loại gỗ này nhưng thực chất rất dễ dàng phân biệt và lựa chọn.
Gỗ căm xe thuộc nhóm gỗ II nên có chất lượng và độ bền chắc được đánh giá cao hơn hẳn so với gỗ xoan đào là dòng gỗ phổ thông được xếp vào nhóm VI.
Màu sắc của gỗ căm xe cũng đậm hơn rất nhiều so với gỗ xoan đào và vân gỗ xoan đào mờ và ít hơn gỗ căm xe.
Đặc biệt, gỗ căm xe có trọng lượng rất nặng còn gỗ xoan đào thì khá nhẹ.
Phân biệt gỗ căm xe Lào và căm xe Nam Phi
Dù cùng là gỗ căm xe nhưng gỗ căm xe ở Lào và gỗ căm xe Nam Phi cũng có những điểm khác biệt:
Do để thích nghi đặc điểm khí hậu vùng sinh sống nên gỗ căm xe Nam Phi xuất xứ ở cùng nhiệt đới nắng nóng quanh năm sẽ có đường dẫn nước lên gỗ lớn hơn các cây gỗ phát triển ở Lào thuộc vùng ôn đới mát mẻ. Vì vậy, khi xẻ gỗ bạn sẽ thấy gỗ căm xe Nam Phi có các chấm đen hoặc đỏ bên hông gỗ lớn hơn so với gỗ căm xe nào nên tính thẩm mỹ sẽ kém hơn.
Màu sắc của gỗ căm xe Nam Phi thường xuống màu nhanh hơn và dễ bị nứt hơn so với gỗ căm xe Lào.
Như vậy, bài viết mà chúng tôi vừa chia sẽ đã giúp bạn biết thêm về đặc điểm, ứng dụng và cách nhận biết, phân biệt gỗ căm xe một cách rõ ràng và cụ thể nhất. Mong rằng, qua đó có thể giúp bạn có thêm kinh nghiệm để có thể chọn được cho gia đình những thiết kế nội thất gỗ tự nhiên phù hợp nhất.