Vẻ đẹp của một ngôi nhà không chỉ được tạo bởi những món đồ nội thất hay cách trang trí không gian. Mà một phần quan trọng không thể thiếu đó chính là ánh sáng, nó chính là yếu tố để hoàn thiện vẻ đẹp tổng thể của căn nhà, mang đến một không gian sống đẹp và điều khiển cảm xúc, tâm trạng của người dùng.
Tuy nhiên, việc sử dụng ánh sáng ra sao cho hợp lý thì không phải ai cũng nắm rõ. Hiểu được điều đó, Đồ Gỗ Phạm Gia sẽ chia sẻ đến bạn nhiều thông tin hữu ích về vai trò và cách thiết kế ánh sáng trong không gian nội thất. Đảm bảo chúng sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn trong quá trình thiết kế nhà ở, hãy cùng tham khảo nhé!
Vai trò của ánh sáng trong thiết kế nội thất
Ánh sáng giữ vai trò quan trọng trong thiết kế nội thất giúp biến đổi không gian một cách kỳ diệu. Là yếu tố tạo ra chiều sâu, gia tăng chiều cao và tạo điểm nhấn nổi bật thu hút sự chú ý của người nhìn mang lại ấn tượng đặc biệt cho không gian.
Sau đây là một số vai trò nổi bật của ánh sáng trong thiết kế không gian nội thất:
Đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của gia đình
Vài trò đầu tiên phải kể đến và cũng là vai trò chính của ánh sáng trong thiết kế nội thất là giúp đáp ứng các nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của gia đình như học tập, làm việc, giải trí, ăn uống… Việc tận dụng nguồn sáng tự nhiên và bố trí các thiết bị chiếu sáng cần hợp lý để đáp ứng công năng sử dụng tối đa và tránh gây lãng phí điện năng tiêu thụ.
Ví dụ như chiếc đèn chùm trong phòng khách hay chiếc đèn thả khu vực bàn ăn không chỉ được sử dụng đơn thuần với mục đích trang trí. Mà nó còn có vai trò thiết thực khác và cũng cấp ánh sáng cho toàn căn phòng nhất là các khu vực quan trọng như khu bàn ghế tiếp khách hay bàn ăn.
Hay các mẫu đèn sử dụng cho khu vực dọc hành lang không chỉ giúp tạo cảm giác về chiều rộng và chiều sâu không gian. Mà còn để chiếu sáng cho lối đi giúp việc đi lại được thuận tiện và an toàn.Do vậy, khi ứng dụng hay bố trí bất kỳ một nguồn sáng nào thì mục đích sử dụng vẫn là yếu tố cần được ưu tiên hàng đâu.
Tác động trực tiếp đến vẻ đẹp thẩm mỹ làm nổi bật tổng thể không gian
Ngoài công năng đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của gia đình, thì ánh sáng còn tác động không nhỏ đến yếu tố thẩm mỹ của ngôi nhà. Một không gian sở hữu những món đồ nội thất có đẹp,có chất lượng đến đâu mà thiếu ánh sáng, luôn u tối thì vẻ đẹp ấy cũng không thể hoàn thiện.
Ngược lại, khi kết hợp được nguồn sáng tự nhiên với ánh sáng nhân tạo hài hòa sẽ tôn lên được đường nét và màu sắc của những món đồ nội thất trong nhà. Cho người nhìn cảm nhận được sự tinh tế và vẻ đẹp sang trọng trong từng kiểu dáng thiết kế nội thất.
Ngoài ra, việc lựa chọn, phối hợp ánh sáng phù hợp cho từng không gian còn ảnh hưởng rất lớn tới cách phối hợp màu sắc và sự thay đổi đậm nhạt của tone màu trong căn phòng. Giúp màu sắc trong không gian trở nên sinh động, bắt mắt hơn.
Vì vậy, chúng ta có thể dễ dàng khẳng định một không gian không chỉ cần thiết kế nội thất đẹp mà còn phải ngập tràn ánh sáng để mang lại vẻ đẹp sang trọng, lung linh ghi điểm lớn trong mắt người nhìn, ngay cả những vị khách khó tính nhất.
Tác động đến cảm xúc, tâm trạng người dùng
Mức độ chiếu sáng và màu sắc của ánh sáng có khả năng tác động đến cảm xúc, tâm trạng và ảnh hưởng đến tinhM thần của người dùng. Nó có thể điểu chỉnh cảm xúc của bạn, mang đến cảm giác thư giãn, hạnh phúc, bình tâm. Đây đều là những cảm xúc tích cực nhất mà mọi người đều mong muốn có được.
Ví dụng như ánh sáng màu trắng, xanh lạnh thường được sử dụng cho không gian phòng khách, phòng ăn. Ánh sáng màu vàng mang lại cảm giác dễ chịu, ấm áp cho không gian phòng ngủ. Ánh sáng trắng lạnh như ánh sáng ban ngày giúp hỗ trợ việc tập trung tỉnh táo thường sử dụng cho các khu vực làm việc.
Tạo cảm giác không gian rộng rãi, thông thoáng
Ánh sáng trong thiết kế nội thất còn đem đến hiệu ứng không gian cực tốt giúp những căn hộ có diện tích hạn chế trở nên rộng rãi, thông thoáng hơn rất nhiều so với diện tích khiêm tốn vốn có của đó.
Sự kết hợp hài hòa giữa ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo trong thiết kế có thể được sử dụng để tạo cảm giác không gian, giúp căn phòng luôn sáng sủa, tươi mới đầy sức cuốn hút.
Xác định vị trí phân khu công năng
Chất lượng ánh sáng trong phòng nhất là nguồn sáng tự nhiên dễ dàng giúp các nahf thiết kế xác định vị trí phân khu công năng. Hiểu đơn giản là dựa vào nguồn sáng tự nhiên để lựa chọn vị trí của phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ hay việc bố trí đồ nội thất hợp lý.
Ví dụ cần chú ý tận dụng ánh sáng tự nhiên cho khu vực bếp nhưng không được quá gần hay chiếu trực tiếp. Hoặc vị trí ánh sáng chiếu sẽ ảnh hưởng đến vị trí giường ngủ và các món đồ nội thất khác trong nhà.
Phân loại ánh sáng trong thiết kế
Trong thiết kế nội thất ánh sáng được chia làm 2 loại chính là ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo.
Ánh sáng tự nhiên
Ánh sáng tự nhiên là nguồn sáng dồi dào cần cho mọi không gian và sự sống. Đây là loại ánh sáng có được từ các thực thế trong tự nhiên như mặt trời, mặt trăng và các vì sao…Và được coi là nguồn ánh sáng mang lại nhiều năng lượng tích cực và cảm xúc tươi mới nhất cho con người. Ánh sáng ở những thời điểm khác nhau sẽ mang đến vẻ đẹp và cảm xúc khác nhau.
Vì vậy, khi thiết kế không gian nội thất các kiến trúc sư luôn tính toán kỹ lưỡng lượng ánh sáng tự nhiên nhận được cho từng khu vực. Để có thể phân chia công năng hợp lý, phát huy tối đa vai trò của ánh sáng. Ví dụ như không gian phòng khách luôn cần ánh sáng tự nhiên vào buổi sáng giúp không gian luôn tràn đầy năng lượng tươi mới. Đồng thời còn tạo cảm giác ấm cúng và giúp không khí lưu thông tốt hơn.
Ánh sáng tự nhiên thường được trung chuyển qua hệ thống cửa sổ, cửa chính,các ô sáng và hệ thống giếng trời…Tuy nhiên, nguồn sáng tự nhiên không thể điều chỉnh cường độ một cách trực tiếp. Vì vậy bạn có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ như kính màu, rèm cửa, gương để thay đổi vị trí, màu sắc và cường độ ánh sáng phù hợp với từng không gian và nhu cầu sử dụng.
Ánh sáng tự nhiên được chia làm 2 dạng:
- Ánh sáng trực tiếp: là ánh sáng chiếu trực tiếp vào không gian để lại các bóng đổ sắc nét.
- Ánh sáng gián tiếp: là ánh sáng tự nhiên đã được thông qua các mức độ hắt sáng gián tiếp để lại bóng mờ và có nhiều khoảng tối trong không gian.
Ánh sáng nhân tạo
Ánh sáng nhân tạo không chỉ được biết đến với công dụng chiếu sáng, nhất là vào ban đêm. Mà với khả năng sáng tạo của con người nguồn sáng này còn là một yếu tố trang trí đậm chất nghệ thuật giúp không gian nội thất của bạn càng thêm lung linh.
Trong mỗi không gian nội thất, màu sắc, cường độ, cách bài trí ánh sáng nhân tạo sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến vẻ đẹp thẩm mỹ của không gian và gu thẩm mỹ, cá tính của gia chủ.
Đặc biệt nhiều loại kiến trúc khó tận dụng ánh sáng tự nhiên như nhà ống hay các khu vực góc chết, gầm cầu thang…thì ánh sáng nhân tạo sẽ là yếu tố quyết địn đến độ sáng cho các khu vực này. Đồng thời ứng dụng nguồn sáng nhân tạo khéo léo sẽ tạo nên sự phân tách không gian có chiều sâu hơn. Và giúp tạo điểm nhấn cho các món đồ nội thất, chi tiết trang trí theo chủ ý của gia chủ.
Phương pháp sử dụng ánh sáng nhân tạo trong thiết kế
- Ánh sáng cục bộ: là ánh sáng có công dụng chiếu sáng toàn diện thường là đèn huỳnh quang, đèn downlight hay một số thiết bị chiếu sáng công nghiệp khác. Thường sử dụng với chức năng soi sáng là chính khó tạo điểm nhấn về thẩm mỹ.
- Ánh sáng điểm: là yếu tố quyết định đến vẻ đẹp thẩm mỹ và tạo điểm nhấn cho không gian. Nguồn sáng này thường sử dụng để nhấn mạnh sự tập trung thị giác của con người vào một điểm hoặc một cụm thành phần nào đó trong không gian nội thất. Để làm bật tầm quan trọng và vẻ đẹp của khu vực này trong không gian.
- Ánh sáng nhấn: là loại hình ánh snags sử dụng chủ yếu cho việc cố định, điểm xuyết và cân bằng thị giác. Giúp tôn vinh các giá trị trong công trình và thể hiện rõ cá tính riêng của gia chủ.
Lưu ý khi bố trí ánh sáng nhân tạo trong thiết kế
- Sử dụng số lượng đèn hợp lý: dựa trên tiêu chuẩn về cường độ ánh sáng của mỗi không gian và chỉ số của từng thiết bị chiếu sáng. Mà các nhà thiết kế sẽ tính toán số lượng đèn hợp lý cho từng khu vực. Tránh tình trạng dư thừa hoặc thiếu ánh sáng ảnh hưởng đến trải nghiệm của gia chủ.
- Hạn chế sử dụng đèn downlight với trần cao: đối với những không gian trần thấp thì ánh sáng downlight là một ý tưởng hay. Nhưng đối với những ngôi nhà trần cao thì nếu chỉ sử dụng đèn downlight sẽ lãng phí ánh sáng mà không gian vẫn tối vì ánh sáng bị khuếch tán rộng.
- Nên sử dụng công tắc độc lập: bố trí công tắc độc lập sẽ giúp chủ nhân dễ dàng điều chỉnh việc chiếu sáng cho từng khu vực và còn tiết kiệm chi phí đáng kể khi tắt đèn ở những khu vực không cần thiết.
Nguyên tắc bố trí ánh sáng trong không gian nội thất
Để việc bố trí ánh sáng trong không gian nội thất được hiệu quả cần chú ý các nguyên tắc sau:
Cân nhắc đặc điểm hình thức và chức năng của căn phòng
Ánh sáng là điều thiết yếu và cực kỳ quan trọng với mỗi không gian. Nhưng nhu cầu sử dụng ánh sáng của từng phòng sẽ khác nhau. Vì vậy ngay từ khi bắt đầu bạn cần cân nhắc đặc điểm hình thức, chức năng và nhu cầu sử dụng của từng không gian để bố trí và điều chỉnh cường độ ánh sáng cho phù hợp.
Ánh sáng tự nhiên làm thay đổi không gian
Ánh sáng tự nhiên là yếu tố có thể thay đổi toàn bộ diện mạo của căn phòng và tác động tích cực đến tâm trạng, tinh thần và sức khỏe của con người. Vì vậy, hãy tận dụng tối ưu nguồn sáng này để có một không gian tràn đầy năng lượng giúp người dùng luôn cảm thấy ấm áp và hạnh phúc.
Thiết kế chiếu sáng theo lớp để phát huy tối đa công dụng
Để tạo ra hiệu ứng ánh sáng ấn tượng nhất cho không gian. Hãy thiết kế ánh sáng xung quanh, ánh sáng tác vụ và ánh sáng nhấn trong cùng một không gian để tạo được lớp chiều sâu phát huy tối đa công dụng của ánh sáng.
Khi đó ánh sáng xung quanh sẽ cung cấp khả năng chiếu sáng bao quát cả căn phòng. Còn ánh sáng tác vụ có công dụng riêng cho từng khu vực phục vụ nhu cầu sinh hoạt. Và ánh sáng điểm nhấn giúp nhấn mạnh, tập trung vào một chi tiết kiến trúc hoặc vật dụng trang trí để làm nên vẻ đẹp nổi bật cuốn hút người nhìn.
Cách thiết kế ánh sáng cho từng không gian trong nhà
Tùy từng không gian với chức năng khác nhau sẽ có cách thiết kế ánh sáng khác nhau:
Không gian phòng khách
Phòng khách là không gian đầu tiên bước vào ngôi nhà là nơi gia chủ đón tiếp khách nên luôn cần được chiếu sáng với cường độ mạnh. Đặc biệt cần chú ý đến màu sơn tường để chọn màu sắc cho ánh sáng.
Nơi đây cần tận dụng triệt để nguồn ánh sáng tự nhiên từ ngoài cửa vào và bố trí ánh sáng nhân tạo hợp lý như sử dụng đèn trần, đèn led chiếu sáng…
Không gian phòng ngủ
Không gian phòng ngủ là không gian nghỉ ngơi riêng tư nên luôn cần sự nhẹ nhàng, yên tĩnh. Do đó phòng ngủ đến tận dụng ánh sáng tự nhiên cường độ yếu hơn bằng cách thiết kế rèm che phù hợp. Và kết hợp sử dụng ánh sáng vàng dụ nhẹ để mang lại cảm giác ấm cúng, thoải mái cho người dùng.
Không gian phòng bếp
Ánh sáng là yếu tố quan trọng tác động đến tâm trạng của người dùng phòng bếp, nhất là với không gian bàn ăn. Nên sử dụng các loại đèn ánh sáng vàng tập trung vào khu vực bàn ăn để khiến bữa ăn của bạn thêm phần hấp dẫn và ngon miệng hơn.
Ánh sáng giữ vai trò thiết yếu và đặc biệt quan trọng trong việc thiết kế nội thất nhà ở như vây. Nên bạn cần đặc biệt chú ý và vận dụng cách bố trí hợp lý cho từng không gian để phát huy tối đa hiệu quả chiếu sáng mà nó mang lại nhé!